رادیوگرافی دندان و انواع آن
رادیوگرافی دندان یکی از مهمترین ابزارهای تشخیصی در دندانپزشکی و جراحی فک و صورت است. این روش به پزشک امکان بررسی دقیق دندانها، ریشهها، استخوان فک، مفصل فکی و حتی ساختارهای اطراف را میدهد. بسته به نیاز درمانی، رادیوگرافیها به دو دسته داخل دهانی (Intraoral) و خارج دهانی (Extraoral) تقسیم میشوند که هرکدام کاربرد و ویژگیهای خاص خود را دارند.
رادیوگرافی داخل دهانی چیست؟
رادیوگرافی داخل دهانی شامل تصاویر فیلم یا سنسور دیجیتال داخل دهان است. این روش جزئیات دقیق تاج، ریشه و استخوان اطراف دندانها را نشان میدهد و پایهای برای تشخیص پوسیدگی، آبسه، تحلیل استخوان و برنامهریزی درمانهای دقیق است.
انواع رادیوگرافی داخل دهانی
۱. پریاپیکال (Periapical)
بررسی دقیق یک یا چند دندان و ریشهها
کاربرد: تشخیص پوسیدگی عمیق، عفونت ریشه، آبسه، تحلیل استخوان
ویژگی: جزئیات کامل ریشه و استخوان اطراف دندان
۲. بایتوینگ (Bitewing)
بررسی تاج دندانها و استخوان اطراف آنها
کاربرد: تشخیص پوسیدگی بین دندانی، کنترل پرکردگی و روکش
ویژگی: بهترین روش برای مشاهده فضای بین دندانها
۳. اوکلوزال (Occlusal)
بررسی یک فک کامل یا نواحی وسیع از دندانها
کاربرد: شناسایی دندان نهفته، مسیر رویش، شکستگیها یا ضایعات بزرگ
ویژگی: تصویر از سطح گازگیرنده و نمایش بخش وسیعی از فک
رادیوگرافی خارج دهانی چیست؟
رادیوگرافی خارج دهانی از خارج دهان تصویربرداری میکند و برای مشاهده ساختارهای وسیعتر، موقعیت فکها، سینوسها و مفصل فکی کاربرد دارد. این روش زمانی استفاده میشود که رادیوگرافی داخل دهانی دید کافی ارائه ندهد.
انواع رادیوگرافی خارج دهانی
۱. پانورامیک (Panoramic / OPG)
تصویری دو بعدی از کل دندانها و فکها
کاربرد: بررسی دندانهای نهفته، دندان عقل، کیستها، شکستگیها، طرح درمان ارتودنسی
مزیت: دید کلی با دوز اشعه کم و راحتی بیمار
۲. سی بی سی تی (CBCT)
تصویربرداری سهبعدی با امکان بررسی دقیق ریشهها، استخوان و کانال عصبی
کاربرد: برنامهریزی ایمپلنت، جراحی فک، تشخیص ضایعات پیچیده
مزیت: تصاویر سهبعدی قابل چرخش، اندازهگیری دقیق و تحلیل تخصصی
۳. سفالومتری (Cephalometric)
تصویر جانبی یا قدامی صورت و فک
کاربرد: طراحی درمان ارتودنسی، بررسی رشد فک، مشکلات اسکلتی
مزیت: امکان اندازهگیری دقیق روابط دندانها و استخوانها
۴. رادیوگرافی مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ X-ray)
تصویر مفصل فکی-گیجگاهی
کاربرد: بررسی درد مفصل، مشکلات مفصلی، آرتروز یا جابجایی مفصل
مزیت: کمک به تشخیص اختلالات مفصل قبل از درمان
تفاوت رادیوگرافی داخل و خارج دهانی
| نوع رادیوگرافی | کاربرد | مزیت | محدودیت |
|---|---|---|---|
| پریاپیکال | بررسی دقیق یک یا چند دندان و ریشهها | جزئیات کامل ریشه و استخوان اطراف دندان | ناحیه محدود، فقط دندان یا چند دندان |
| بایتوینگ | بررسی تاج دندانها و استخوان اطراف | تشخیص پوسیدگی بین دندانی و کنترل پرکردگی | ناحیه محدود، جزئیات ریشه کامل نیست |
| اوکلوزال | بررسی یک فک کامل یا نواحی وسیع از دندانها | نمایش بخش وسیعی از فک و دندانها | جزئیات ریشه محدود، دقت کمتر در دندان منفرد |
| پانورکس (OPG) | نمای کلی دندانها و فک | دید کلی از کل فک با دوز اشعه کم | جزئیات ریشه و بین دندان محدود |
| CBCT | جراحی، ایمپلنت، بررسی ریشه و استخوان | تصاویر سهبعدی، اندازهگیری دقیق، برشهای متعدد | هزینه بیشتر، دوز اشعه بالاتر نسبت به پانورکس |
| سفالومتری (Cephalometric) | ارتودنسی، بررسی رشد فک و مشکلات اسکلتی | اندازهگیری دقیق روابط دندان و استخوان | جزئیات دندانها محدود، فقط نمای کلی فک و صورت |
| رادیوگرافی مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ) | بررسی درد مفصل، مشکلات مفصلی و آرتروز | کمک به تشخیص اختلالات مفصل قبل از درمان | جزئیات دندان محدود، ناحیه فقط مفصل |
مزایای دریافت نوبت در رادیولوژی تخصصی دهان، فک و صورت دکتر میرزایی
برخی از افراد به دلیل مشغله های زیاد فرصت ندارند در طول روز برای دریافت خدمات تصویربرداری به کلینیک مراجعه نمایند. اما شما میتوانید در هر ساعت از شبانه روز برای دریافت نوبت به وبسایت مرکز دکتر میرزایی مراجعه نمایید. ما یک کلینیک خاص هستیم که همه روزه پذیرای شما هستیم. چنانچه یک مورد اورژانسی داشته باشید یا یک ویزیت معمولی، ما همیشه آماده خدمترسانی به شما هستیم. 😊
کاربردهای رادیوگرافی دندان
🔹تشخیص پوسیدگی دندانها
🔹بررسی عفونت و آبسه ریشه
🔹ارزیابی تحلیل استخوان ناشی از بیماریهای لثه
🔹برنامهریزی درمان ریشه، جراحی و ایمپلنت
🔹کنترل کیفیت پرکردگیها و روکشها
🔹پایش رشد دندانهای شیری و دائمی
🔹ارتودنسی: ارزیابی روابط فکها و مسیر رویش دندانها
🔹تشخیص ضایعات و تومورها: اندازهگیری دقیق و برنامهریزی درمان
مزایای رادیوگرافی دندان
- دقت و جزئیات بالا
- تشخیص سریع و دقیق مشکلات دندان و فک
- دوز اشعه پایین و ایمن
- سریع، راحت و بدون درد
- امکان چاپ و ذخیره دیجیتال
نکات ایمنی و دوز اشعه
🔹استفاده از پیشبند سربی و محافظ تیروئید
🔹مقایسه دوز اشعه بین روشها: داخل دهانی < پانورکس < CBCT
🔹رعایت نکات ایمنی برای کودکان، سالمندان و خانمهای باردار
آمادگی و مراقبتهای قبل و بعد از تصویربرداری
- برداشتن فلزها داخل دهان و شستشوی دندانها
- اطلاع به تکنسین در صورت بارداری
- بعد از تصویربرداری: هیچ مراقبت خاصی لازم نیست و تصاویر دیجیتال آماده تحویل است
چه افرادی باید رادیوگرافی انجام دهند؟
🔹بیمارانی با درد یا حساسیت دندانی
🔹افرادی با پوسیدگی یا بیماری لثه
🔹بیمارانی که تحت درمان ریشه، جراحی یا ارتودنسی هستند
🔹کودکانی که نیاز به پایش رشد دندانها دارند
🔹افرادی که ایمپلنت یا پروتز دندان میخواهند
هزینه رادیوگرافی دندان
هزینه بستگی به نوع روش، تعداد دندانها و نیاز به تحلیل تخصصی دارد. در مرکز دکتر میرزایی:
- قیمت منصفانه و مطابق تعرفه رسمی
- تحویل فوری فایل دیجیتال و چاپ
چرا مرکز دکتر میرزایی؟
🔹دستگاههای دیجیتال با وضوح بالا و نسل جدید
🔹تفسیر تخصصی توسط دکتر میرزایی
🔹تحویل سریع تصاویر و گزارشها
🔹محیط آرام، پاک و مجهز
🔹نوبتدهی آنلاین و پاسخگویی سریع
نوبتدهی آنلاین
- ورود به بخش نوبتدهی آنلاین
- انتخاب روز و ساعت
- ثبت اطلاعات تماس
- دریافت پیامک تأیید
سوالات متداول
1.آیا رادیوگرافی دندان درد دارد؟
خیر، کاملاً بدون درد است.
2.آیا برای خانم باردار مجاز است؟
در سهماهه اول توصیه نمیشود و در صورت ضرورت با محافظ انجام میشود.
3.تفاوت رادیوگرافی داخل و خارج دهانی چیست؟
داخل دهانی جزئیات دقیق یک یا چند دندان و ریشهها را نشان میدهد، خارج دهانی ساختارهای وسیعتر را پوشش میدهد.
4.چه روشهایی برای ایمپلنت مناسب است؟
CBCT و پانورکس برای ارزیابی استخوان و موقعیت کانال عصبی ضروری هستند.
5.چند نوع رادیوگرافی داخل دهانی داریم؟
سه نوع اصلی: پریاپیکال، بایتوینگ و اوکلوزال.
انواع رادیوگرافی داخل دهانی | خارج دهانی | فتوگرافی پزشکی و دندانپزشکی | در رادیولوژی تخصصی دهان، فک و صورت دکتر میرزایی
جمعبندی
رادیوگرافی دندان، چه داخل دهانی و چه خارج دهانی، ابزار ضروری برای تشخیص دقیق، برنامهریزی درمان و پیشگیری از مشکلات دندان و فک است. با استفاده از دستگاههای دیجیتال نسل جدید و تفسیر تخصصی دکتر میرزایی، تصاویر با کیفیت بالا و دقت عالی تهیه میشود و بهترین تصمیم درمانی اتخاذ خواهد شد.
